Tsead Bruinja (1974) is sinds januari 2019 de Dichter des Vaderlands en stopt dus over drie maanden als ambassadeur van de poëzie, die geacht wordt gedichten te schrijven bij actuele gebeurtenissen. Zoals bijvoorbeeld 'De dood is geen meester uit Duitsland' bij 75-jaar bevrijding van Nederland. Volgens de benoemingscommissie is Bruinja is “een dichter die in eerlijke, eenvoudige woorden zowel gevoelig als scherp kan zijn, die een inval of anekdote tot gedicht kan verheffen en rauwheid en lyriek afwisselt”. Bruinja is de opvolger van Ester Naomi Perquin. Hij debuteert in 2000 als dichter en publiceert sindsdien twaalf bundels, in het Nederlands én in het Fries, zoals zijn tweetalige bundel Hingje net alle klean op deselde kapstôk / Hang niet alle kleren aan dezelfde kapstok (2018).
Multitalent
Bruinja debuteert in het Fries met de bundel De wizers yn it read/ De wijzers in het rood (Bornmeer) en in het Nederlands in 2003 met Dat het zo hoorde (Contact). Bruinja stelt bloemlezingen samen, recenseert, presenteert, interviewt en treedt op in binnen- en buitenland (o.a. in Peru, Oekraïne en Zimbabwe). Daarnaast werkt hij regelmatig samen met beeldend kunstenaars, typografen en vormgevers. Zijn werk is niet alleen in boeken maar ook op gebouwen, pleinen en in winkels te lezen.
Interactief
In zijn gedichten behandelt hij klassieke thema’s als liefde en dood, maar schuwt hij ook het experiment niet. In zijn sterk associatieve poëzie zonder interpunctie en hoofdletters laat Bruinja de lezer zelf leestekens plaatsen en bepalen waar de ene zin ophoudt en de ander begint. Hij gunt de lezer een openhartige blik op zijn kindertijd, al dan niet mislukte liefdes en zijn stille wens om vader te worden. Zijn bijdragen als Dichter des Vaderlands zijn hier te vinden.
Schrijven vóór iemand
Als Friese Amsterdammer wil Tsead aandacht vragen voor verschillende dialecten in Nederland. Daarnaast wil hij zich inzetten om de werelden van poëzie en spoken word dichter naar elkaar te brengen. Belangrijk in zijn rol als Dichter des Vaderlands beschouwt hij een persoonlijke invalshoek en daarnaast wordt inclusiviteit een terugkerend onderwerp. ‘Ik schrijf het liefst een gedicht vóór iemand,’ aldus Tsead. ‘Niet iedereen kan zich vinden in mijn gedichten, maar het ontstaan van gesprekken door poëzie is minstens zo waardevol.’
Een snackbar als podium
Tsead heeft niet één favoriete locatie waar hij graag spreekt. Hij draagt net zo graag voor op plekken waar de poëzie ‘een warm hart krijgt toegedragen’ als op uitdagende locaties. ‘Het is belangrijk om zo af en toe op onverwachte plekken voor te lezen. Daar bereik je echt nieuwe mensen mee.’ Zo vertelt Tsead dat hij laatst heeft voorgelezen in een snackbar voor een publiek dat niet alleen bestond uit cultureel geïnteresseerde luisteraars, maar ook uit nietsvermoedende patatliefhebbers. ‘Er kwam wat jeugd binnen voor een snack. Ze hebben heel braaf een stukje geluisterd.’
Ook privé is poëzie
Zo'n veertien jaar geleden stappen twee mensen in het huwelijksbootje. Op zich niets bijzonders, ware het niet dat beide echtelieden óók dichter zijn. Het zijn Saskia Stehouwer en Tsead Bruinja. En nog bijzonderder: tot de getuigen bij hun huwelijksvoltrekking in Amsterdam behoren Bart Droog, voormalig stadsdichter in Groningen en de Irakees-Nederlandse dichter/schrijver Rodaan Al Galidi. Laatstgenoemde was al eens de hoofdgast in Hemelse Modder van Radio Bloemendaal. Eind 2019 strandt het huwelijk van Saskia en Tsead en gaan zij als vrienden uit elkaar.
Bruinja op internet:
- Op video bij Taalhelden uit 2008:
- Video's met publieke optredens
- Bij de EO in De Nachtzoen
- In VPRO Boeken
Muzieklijst van Tsead Bruinja.