zondag 5 juni 2022

Orgelpunt door Kees Schuurman

In deze uitzending van Orgelpunt is mijn gast Gerben Budding (foto midden), organist van de Sint Jan in Gouda, een vooraanstaande plek in de orgelwereld. Hij heeft onlangs een prachtige cd-uitgave het licht laten zien van niet minder dan 6 cd’s in een box met als titel: Vijf eeuwen Nederlandse orgelmuziek. Dan wordt je wel nieuwsgierig, want in de loop van de eeuwen is er door Nederlandse componisten een keur aan orgelmuziek geschreven. Hij kiest werken die je niet vaak op een cd tegenkomt.

De oudste handschriften zijn al uit de 16e eeuw en het gaat tot de dag van vandaag door. Organist Budding heeft het gewaagd om een fraaie keuze te maken uit die vijf eeuwen Nederlandse orgelmuziek. Niet minder dan 6 cd’s dus, vol met verrassende composities gespeeld op verschillende orgels, die passen bij de verschillende tijdsperioden.

Omdat het om zoveel muziek gaat, besteed ik er drie achtereenvolgende uitzendingen aan. Het gaat om uitzendingen rond een uur en het eerste uur bestrijkt de periode van de 16e tot de vroege 18e eeuw. Het begint met een Brabantse rondedans uit de 16 eeuw en een Almande Brun Smeedelyn, die te vinden zijn in het Susanna van Soldt-manuscript, gespeeld op het orgel van Albert Kiespenning uit 1631, dat een speciale stemming heeft waarop deze muziek goed tot zijn recht komt. Het staat in de Grote Kerk van Wijk bij Duurstede.

Daarna klinken twee psalmbewerkingen uit het Lynar B7 manuscript. De eerste componist die bij naam bekend is heet Gisberth Steenwick, een 17e eeuwer. Van hem horen we More Palatino en de lichtvoetige variatiereeks Serband. Daarna is Anthony van Noordt aan de beurt, bekend van zijn psalmvariaties. Van hem een Fantasia. Dan Henderick Speuy, een iets vroege tijdgenoot met psalm 42.

Vervolgens gaat Gerben Budding over naar een ander orgel van bouwer Conrad Ruprecht uit 1713 nu in de Tuindorpkerk (foto onder) in Utrecht. Daar horen we Jacob Wilhelm Lustig met een vierdelige sonate, Conrad Friedrich Hurlebusch met drie delen uit zijn Sonate in C. En tenslotte Psalm 75 van ‘Eene zeer kundige hand’, door Klaas Bolt bewerkt tot driestemmige zettingen in aria-stijl. Veel luisterplezier!