Thema van deze aflevering is: 'Gaandeweg'.
Gaande de weg, roept iets op van langere duur, van onderweg zijn. Het gaat over groeien, de tijd nemen, over uithouden en geduld. De huidige ingewikkelde crisis van corona dwingt ons als het ware tot vertraging, tot bezinning, om zaken met aandacht en liefst ook met kennis te bekijken. Er schijnt op een oude stadsmuur van Toledo in Spanje (foto rechts) geschreven te staan: ‘Reiziger er is geen weg, de weg ontstaat al gaande.’ Stap voor stap, niet op de feiten vooruitlopen, zonder routekaart of garanties over de eindbestemming, niet bevreesd voor de dag van morgen, vertrouwen dat de weg zich zal openbaren. Over het leven gaat het dus.
Van vraag naar antwoord
De weg is een tot de verbeelding sprekende metafoor voor het leven. Het leven als een weg. Meestal geen rechte lijn, maar eerder cirkelend, spiraalsgewijs of een heen en weer en een stukje vooruit. Neem het verhaal van Jezus. Die wandelde, trok rond door Galilea op weg naar Jeruzalem. Met soms een uitwijk naar het huidige Libanon, maar uiteindelijk op weg naar Jeruzalem waar de apotheose zal plaatsvinden. Terecht is het Lucas-evangelie ook wel als reisverhaal aangeduid (door Niek Schuman in zijn boek Lucas, Een reisverhaal) omdat er zoveel beweging in zit. Opstaan, verder trekken, in het leven en na zijn dood.
Dat onderweg zijn doet ook denken aan Socrates die al rondgaand, peri-patein in het Grieks, het gesprek aangaat met mensen. Of het verhaal van de man die zijn afspraken ontvangt al wandelend in het groen, omdat hij wandelend het beste kan nadenken. Een beetje rustig, verstillend lopen, zodat de vragen die hij stelt langzaam in je kunnen neerdalen. De antwoorden worden dan ook geen antwoorden, maar omcirkelingen van wat mogelijke antwoorden zijn. Want er zijn geen simpele antwoorden op levensvragen. Stukje bij beetje, stapje voor stapje ontstaan die antwoorden. Gaandeweg dus. Zoals Rainer Maria Rilke dichtte: lees verder.
Alles heeft zijn tijd
Lopen en wandelen is niet hetzelfde. Een mars is geen wandeling. Waar een mars een doel voor ogen heeft, gaat een wandeling meer om het onderweg zijn. Wat beide gemeen hebben is dat er tijd mee gemoeid is. Om die tijd juist los te laten of om de tijd op te jagen. Maar dat er stappen voor gezet moeten worden is onvermijdelijk. En of je dat nu wilt of niet: traagheid tekent de weg.
Gaandeweg is de leidraad vandaag. Met het besef dat de tijd ons op de hielen zit, geen vertragen duldt omdat de nood van de wereld om haast vraagt. Daar hebben we het mee uit te houden. Denk aan Prediker: er is een tijd voor alles. Niet als dooddoener, want het blijft een worsteling dat er een tijd voor alles is: Lees verder.
De muziek- en literatuurlijst bij deze uitzending.