“Orgelmuziek voor na Kerstmis”.
De kersttijd duurt nog twee weken en eindigt eerst met Driekoningen, wanneer men de Bijbelse gebeurtenis (Matt. 2:1-18) herdenkt van de wijzen uit het oosten die een opgaande ster zagen en daarop de koning der Joden gingen zoeken en hem in Bethlehem vonden in de pasgeboren Jezus. Ten slotte het feest waarop men de doop gedenkt van Jezus in de Jordaan door Johannes de Doper. Genoeg reden voor presentator Bert Wisgerhof om vandaag een programma in het teken van muziek voor deze tijd te presenteren.
César Franck
Aan het begin klinkt muziek van César Franck. Het is zijn “Offertoire pour la messe de minuit”, bedoeld om gespeeld te worden in de kerstnachtmis, tijdens het klaarmaken van het altaar voor de viering van de eucharistie. Het stuk wordt hier uitgevoerd door de organist Piet van der Steen. Van hem verscheen vorig jaar een box met drie cd’s, waarop alle orgelwerken van Franck te horen zijn, gespeeld op het Cavaillé-Coll-orgel in Épernay.
Franck citeert in dit stuk de melodie van twee traditionele Franse kerstliederen, “Noëls”. De twee korte volgende stukken in deze uitzending, van Alexandre Guilmant en van Albert de Klerk zijn ook bewerkingen van een Franse Noël-melodie.
Max Reger
In zijn laatste levensjaar componeerde Max Reger een stuk voor orgel met de titel “Weihnachten”. Daarin behandelt hij vier advents- en kerstliederen: “Es kommt ein Schiff geladen“, „Aan de deur van ’s harten woning”, “Stille Nacht” en “Vom Himmel hoch, da komm’ ich her”. Kenmerkend voor Regers muziek zijn de enorme verschillen in dynamiek, zo ook in dit stuk. Het wordt gespeeld op het “Max-Reger-Gedächtnis-Orgel” (foto midden) in de Michaëlskerk te Weiden, door de organist Harald Feller. Dit orgel is in 2006 door de firma Weimbs gebouwd in de stijl van de orgels die Reger zelf ook kende.
Adriaan Engels
Van Adriaan Engels is de driedelige partita over “Looft God, gij christnen, maakt Hem groot”. In het laatste deel combineert Engels die melodie met “Nu zijt wellekome”. Het stuk wordt uitgevoerd door Johann Th. Lemckert, op het Metzler-orgel van de Haagse Jacobskerk, waar Adriaan Engels lange tijd organist was.
Bram Beekman
Bram Beekman was niet alleen een vooraanstaand organist met internationale faam, maar ook een goed improvisator en een componist met een eigen geluid. Van hem laat ik o.a. een kerstsuite horen, door de componist zelf gespeeld op het kleurrijke De Rijckere-orgel van de Oostkerk in Middelburg.
Volker Bräutigam
De muziek van de componist Volker Bräutigam laat invloeden horen van Olivier Messiaen, Johann Nepomuk David en van de jazz. Bräutigam behoort tot de belangrijkste vernieuwers van de orgelmuziek en de kerkmuziek van na 1960. Hij werkte als kerkmusicus aan de Heilandskirche in Leipzig en was docent een de hogeschool voor kerkmuziek in Halle/Saale. Zijn zes korte koraalvoorspelen over kerstliederen horen we in een uitvoering door de jongste dochter van de componist, Christiane Bräutigam (foto onder). Zij bespeelt daarbij het “Bach-orgel” van de Thomaskerk in Leipzig, dat in 2000 door Gerald Woehl werd gebouwd.